Jakie skutki niesie za sobą ogłoszenie upadłości wobec osoby fizycznej?
To nie tylko oddłużenie i nowy start...
Raz na jakiś czas w trakcie rozmowy telefonicznej lub w mailu pada pytanie od osoby zainteresowanej, o skutki ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Wszystkim zainteresowanym przyświeca widmo lepszego jutra, uwolnienia się od zobowiązań, nękania przez firmy windykacyjne czy nieustępliwych komorników. Oczywiście, upadłość konsumencka niesie ze sobą wiele pozytywnych skutków, których osiągnięcie pozwoli na zmianę dotychczasowej sytuacji. Jednak musimy postawić sprawę jasno - upadłość konsumencka to nie tylko oddłużenie i nowy start. Zrównoważony cel postępowania mający na celu zaspokojenie wierzyciela i oddłużenie upadłego rodzi również skutki bezpośrednio i pośrednio negatywne dla upadłego, a często też dla jego rodziny. Wydanie postanowienia o ogłoszeniu upadłości wobec osoby fizycznej, potocznie zwanej konsumentem, dotykają sfery osobistej i majątkowej upadłego oraz stosunków z osobami trzecimi w zakresie zobowiązań przez niego zawieranych. Ponadto powyższy skutek ulega rozszerzeniu w przypadku, gdy upadły pozostaje w związku małżeńskim, w którym występuje ustawowy ustrój majątkowy (tzw. wspólność majątkowa). W takiej sytuacji postanowienie dotykać będzie również małżonka upadłego. Orzeczenie upadłości oznacza liczne ograniczenia w zarządzie majątkiem, rodzi nowe obowiązki, które znacznie utrudniają funkcjonowanie w życiu codziennym i obrocie gospodarczym. W niniejszym poście, skupimy się na przedstawieniu skutków negatywnych, o których osoby przygotowujące się do postępowania upadłościowego często nie wiedzą - a kancelarie upadłościowe często nie informują, aby nie wystraszyć potencjalnych klientów.
Oświadczenie o wydaniu majątku osobistego, dokumentacji rozliczeniowej oraz ewidencji do celów podatkowych.
Z chwilą wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości, wobec dłużnika powstaje obowiązek wydania syndykowi całego majątku wraz z przynależną do majątku dokumentacją (akty notarialne, umowy zakupu), a także wszelkiej dokumentacji obejmującej działalność życiową upadłego, księgi rachunkowe, ewidencję dla celów podatkowych i rozliczeń. Upadły powinien także załączyć całą korespondencję obejmującą wszystkie wyżej wymienione składniki majątku. Czynnością potwierdzającą wypełnienie wyżej wskazanego obowiązku będzie sporządzenie i dostarczenie syndykowi oświadczenia na piśmie. Należy zwrócić szczególną uwagę na rzetelność przedstawianych informacji, ponieważ uchybienie istotnemu składnikowi majątkowemu może skutkować umorzeniem postępowania. W trakcie postępowania upadły powinien udzielać syndykowi wszelkich informacji i niezbędnych wyjaśnień w zakresie składników majątku. Pamiętać należy, iż ograniczenie zarządu nad majątkiem (stanowiącym w trakcie postępowania masę upadłości) nie dotyczy przedmiotów niezbędnych do wykonywania pracy, przedmiotów użytku codziennego, ubrań, mebli, środków czystości, higieny. Ponadto jeśli do wykonywania obowiązków zawodowych upadłemu niezbędny jest telefon, komputer osobisty (laptop) czy samochód, których wartość nie odbiega od średniej wartości przedmiotów tego rodzaju, będą one wyjęte spod zarządu syndyka i nie będą podlegały spieniężeniu w trakcie postępowania.
Zarząd majątkiem przez syndyka a autonomia płatnicza upadłego
Z chwilą ogłoszenia upadłości wobec dłużnika, zgodnie z art. 75 ust. 1 prawa upadłościowego, traci on uprawnienie do zarządu majątkiem wchodzącym w skład masy upadłości. Oczywiście istnieją pewne wyjątki, jednak granica pomiędzy zarządem sprawowanym przez syndyka, a autonomią płatniczą upadłego jest cienka, a nadto nie została nigdzie wyszczególniona. Tak jak zostało już wcześniej wskazane, ograniczenie zarządu majątkiem przez syndyka obejmuje sferę nieruchomości, praw majątkowych, dokumentacji i korespondencji przynależnych do tych składników majątku. Zarząd majątkiem sprawowany przez syndyka nie obejmuje nie tylko przedmiotów codziennego użytku, jak lodówka, pralka, telewizor, komputer osobisty czy telefon pod warunkiem, że ich wartość nie przekracza średniej wartości przedmiotu danego rodzaju. Nie należy jednak dziwić się, jeśli w trakcie postępowania upadłościowego, syndyk pozbawi nas zarządu nad np. Iphon'em X, telewizorem 4K o przekątnej 60 cali czy laptopem za 10.000 złotych. Sprawowanie przez syndyka zarządu nad majątkiem upadłego nie obejmuje także drobnych zobowiązań zawieranych przez upadłego takich jak zakupy żywności, środków czystości i higieny osobistej, płatności za prąd, ogrzewanie, gaz, wodę itp. W tym zakresie upadły zachowuje płatniczą autonomię. Natomiast już wszelkie czynności upadłego dotykające sfery majątku wchodzącego w skład masy upadłości będą obarczone kontrolą syndyka. W przypadku dokonania przez upadłego czynności prawnej przekraczającej "niewidzialną" granicę autonomii płatniczej, taka czynność zostanie unieważniona.
Ważne!!! W celu utrzymania kontroli nad rzetelnym wykonywaniem założeń postępowania upadłościowego, ustawodawca przewidział środki przymusu, których groźba zastosowania ma zapobiegać sytuacjom, w których upadły ukrywa się lub swój majątek objęty likwidacją w trakcie postępowania. Dotyczy to również sytuacji, w której upadły uchybia obowiązkom czy dopuszcza się czynów przekraczających granicę autonomii płatniczej, czynności mających na celu ukrycie majątku bądź utrudnienie ustalenia składu masy upadłości. Najbardziej dotkliwą sankcją dla upadłego jest oczywiście umorzenie postępowania w oparciu o art. 49110 ust. 2 Ustawy prawo upadłościowe. W przypadkach gdy sąd nie będzie mógł zastosować owej sankcji, w celu zmuszenia upadłego do wykonywania ciążących na nim obowiązków zgodnie z założeniami i celem postępowania, zastosowanie będą miały przepisy art. 1050, 1052 i 1053 Kodeksu postępowania. W przypadku gdy upadły nie zastosuje się do dyrektyw wskazanych w przepisach sąd będzie mógł ukarać go grzywną w wysokości do 15.000 zł, a gdy zapłata kary nie będzie możliwa, grzywnę będzie można zamienić na areszt (maksymalnie do 6 miesięcy). Zdarza się tak, gdy upadły działa z premedytacją i jego sytuacja nie pozwala na opłacenie grzywny. Należy jednak mieć na uwadze, iż istotą postępowania upadłościowego jest oddłużenie, zastosowanie środków przymusu winno zatem być adekwatne do zachowania upadłego, ponieważ sąd nie może poprzez nałożenie grzywny pogłębić stanu zadłużenia upadłego. W sytuacji, w której upadły zaniechałby zachowań sprzecznych z istotą postępowania upadłościowego, należy odejść od wymierzonych kar i je umorzyć, a upadłemu umożliwić wykonywanie obowiązków wskazanych w postanowieniu.
POZYTYWNE SKUTKI OGŁOSZENIA UPADŁOŚCI KONSUMENCKIEJ - DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Ogłoszenie upadłości a nieruchomość zamieszkiwana przez upadłego i bliskich.
Jeżeli przystępujący do postępowania upadłościowego dłużnik posiada nieruchomość, w której zamieszkuje samodzielnie lub z członkami gospodarstwa domowego (rodziną), wydanie postanowienia o ogłoszeniu upadłości wywiera szczególny skutek wobec takiego stanu. Otóż w przytoczonym przypadku dotychczas sędzia komisarz (obecnie syndyk) określi zakres i czas korzystania przez upadłego i zamieszkujących z nim osób z tejże nieruchomości. Tożsamy skutek wydanie postanowienia o ogłoszeniu upadłości może odnieść również w stosunku do nieruchomości upadłego, w której upadły nie zamieszkuje, lecz zamieszkują w niej osoby jemu bliskie (art. 75 ust. 2 Prawo upadłościowe). Jeśli w chwili ogłoszenia upadłości, upadły posiadać będzie nieruchomość, w której zamieszkuje, również w sposób szczególny będzie traktowane zaspokojenie wierzycieli z uzyskanej ze sprzedaży sumy pieniężnej. W takim przypadku we wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej można wnieść o zakreślenie kwoty, z uzyskanej sumy pieniężnej ze sprzedaży nieruchomości, na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego i jego bliskich na okres do 24 miesięcy. Jest to szczególne uprawnienie, pozwalające na zapewnienie przysłowiowego dachu nad głową upadłego i jego bliskich. Z uzyskanej ze sprzedaży sumy pieniężnej "wykrojona" zostanie kwota, którą upadły przeznaczy na najem mieszkania w obrębie miejscowości, w której dotychczas zamieszkiwał, która wielkością i standardem nie będzie znacząco odbiegać od dotychczas zamieszkiwanej.
Wnioski
Ten krótki wpis opisuje skutki - w dużej mierze negatywnie odbijające się na sferze prywatnej i funkcjonowaniu upadłego w obrocie gospodarczym. Ograniczenia w zarządzie majątkiem oraz ograniczenie autonomii płatniczej upadłego są dotkliwą ingerencją, z którą musi się liczyć każdy kto myśli o wszczęciu postępowania upadłościowego. Nie wszyscy chętnie mówią o negatywnych skutkach, zamazując ten obraz magią pozytywów, płynących z upadłości. Nie podważamy faktu istnienia pozytywnych skutków jak oddłużenie, spokój psychiczny, nowy start w obrocie gospodarczym, często zablokowany przez dotychczasową sytuację. Jednakże uważamy, że należy twardo stąpać po gruncie postępowania upadłościowego, a wnioskodawcy należy się szczere i rzetelne przedstawienie jego sytuacji zarówno na etapie analizy prawno finansowej przed złożeniem wniosku, w trakcie trwania postępowania ale również na etapie "po ogłoszeniu upadłości".
Jeżeli po przeczytaniu tekstu pojawiłyby się pytania lub wątpliwości, na które nie znasz odpowiedzi - zapraszamy do kontaktu poprzez formularz kontaktowy znajdujący się w prawym dolnym rogu strony czy wysłanie wiadomości na adres e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. lub o najszybszy z możliwych kontaktów czyli telefon pod numerem 883882335!
Miłego dnia życzy Mat Kancelaria!
Jeśli chcesz bezpłatnie dokonać sprawdzenia sytuacji prawno finansowej, skontaktuj się z nami telefonicznie 883882335, poprzez formularz kontaktowy znajdujący się w oknie czat po prawej stronie lub zostaw nam wiadomość na skrzynce mailowej Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. Aby jeszcze dokładniej przybliżyć Państwu jakie zmiany zaszły w postępowaniu o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, na bieżąco będziemy publikować artykuły, które pojawiać się będą przynajmniej raz w tygodniu!
Gdańsk | Gdynia | Sopot | Bydgoszcz | Toruń |Słupsk | Wejherowo | Rumia | Reda | Lębork | Tczew | Malbork | Chojnice | Kościerzyna | Kartuzy |
Kwidzyn | Pruszcz Gdański | Starogard Gdański | Nowy Dwór Gdański | Sztum | Pelplin | Bytów | Miastko | Człuchów | Puck | Władysławowo | Hel | Łeba | Ustka | Żukowo
